2012, May thla khan Govt. Serchhip College-a ka kal ve laiin
Rih Dil en in kan kal tawh a, Serchhip MZP huaihawt a ni nghe nghe. Chumi tum chuan kan han kal ve tawp hi a ni a, a nawm phei zawng a nuam viau a, kan hlim
tlang hle bawk tho na in ziaka han chhinchhiah kha ka nei lol hrim hrim a, a kim lo riau in ka hria a. Tin, 2010, October thla khan Tamdilah ‘Study Tour’ neiin Govt.
Serchhip College, Science Student te chuan hun kan hmang leh a. Hemi tum
hian zan khawthim hnuaiah dil kama Uchang te chu vaiin kan buai hle. Kei hi ka
vanduai ka ti dawn nge ni ang, Govt. Serchhip College-ah hian kum ka tluan thei
lova, ‘Nerve’ natna avangin 3rd Semester ka zawm thei lo a ni. Tin,
Semester anga a kal hma, Year anga a kal laiin B.Sc hi ka zawm tawh a, 2010 a
ni a. Hemi kuma ka chawlh avang hian a kum leh 2011-a zawm tha leh ka ni na a,
sawi tawh angin ‘Nerve’ natna avangin ka chawlhsan leh a, khumbetin kum khat
dawn chu ka mu a ni. Tlai khawhnu, 2015 kumah Govt. Saiha College ka zawm tha
leh chauh a ni.
Govt. Saiha College-a ka kal lai hian Rih Dil kalna hun remchang ka tawng leh hlauh a, ka lawm em em a ni. Kan Professor Dr. Chawngkhuma Chawngthu leh Lecturer,
Lalzawmliana te kaihhruaina hnuaiah, zirlai 20 chuangin Dt.7-12, Feb. 2017
chhungin Govt Saiha College zirlaite chuan ‘Educational Tour’ hlimawm leh
chhinchhiahtlak zet mai kan hmang a, kan hlawkpuiin zirna kawngah min pui nasa
em em a ni. Kan zin velnaa min phurtu Motor hi Colney Bus – MZ-01N2464 a ni a,
a khalhtu hi Ricky-a niin zuanzang leh fel tak mai a ni. He tour-ah hian
Fresher an tel lova, 4th leh 6th Semester zirlaite kan ni
hlawm. He Programme tum ber chu, Mizo pipu sulhnu leh hmun hmingthang tak tak te
a tak ngeia hmuh a, a hmun ngeia tlawh a ni a. Chung chuan zirlaite tan an
zirna kawngah puitu tha tak a nih beiseina a ni.
February 7, 2017 (Teusday) zing dar 6:00 ah New Siaha
atangin kan chhuak a, zirlai thenkhat leh Sir Zawma ten College veng, pump
bulah min lo hmuak a, thawmhnaw leh mutbu ilo te kan hlan fel hnuah kan kal leh
a, a piah lawkah zirlai lo lawn an awm a. Meisatla vengah pawh zirlai thenkhat
min lo changtu an awm leh a, reilote chawlin hming ziah felna kan nei lawk a.
Chumi hnu chuan ding tawh lovin tawngtaina hmun thleng kan tlan a, Sir
Chawngkhuma’n tawngtaina hun a hmang a, zunram thiarin kan chawl hlek a, kan
chhuak leh ta luai luai a. Kawlchaw kan thlenin thingpui dawrah kan inhnawhpuar
a, zirlai pakhat a lo lawn ve leh bawk a. Tawipuiah tukthuan kan ei a, zirlai
thenkhat chuan Hotel-ah man chawiin an ei a, a thente chuan chawfun kan pai
bawk a. Hlim takin zinkawng kan zawh zel a, harsatnain min tlak lem lova, kan
tluang khawp mai.
Rih Dil lamtluang kan zawhna kawnga hmun
pawimawh leh sulhnu chhinchhiahtlak tak tak te chu a hmatiamin Sir
Chawngkhuma’n min kawhhmuhin a hrilhfiah zel a, a pa len angin a luhruh pawh a
ring tha a, a fiah thei thin khawp. Tin, pa thil hria leh chhinchhiah peih mi
tak niin ka hria. Lirthei chungah darkar engemaw zah kan chuan hnuin zan dar
9:00 velah East Lungdar khua kan thleng a, YMA runah kan innghat a, zanriah min
lo buatsaih sak vek bawk a, a hahdamthlak hle. Dar 10:00 hnulamah zanriah kan
kil thei chauh va, mutna kan siam a, kan insilfai hnuah a then an mu nghal a, a
thente erawhin tualah mei chhemin kan thu khawmuang a. Meilum kan ai pui, East
Lungdar khawpa hnenah chuan, “In khua hi a nuam khawp mai a, khual thuthang ka
lo hriat danah, tlang nuam tak, khawthlir leh len vel nuam em em mai, ‘Ngei
Ngei Tlang’ in nei niin ka lo hria a. Khua han chuan a chakawm hle mai” tiin,
titi phungleng ka sawi a. Ani chuan ‘Ngei Ngei Tlang’ ti’a a khawmiten an sawi
ve loh thu te, tlawh ve ngei tura min duhsak thu leh, a awmna hmun te min hrilh
bawk a.
A tuk, Feb.8, 17 (Wednesday) kan tho chhuak chuan East Lungdar khaw nuam
leh fai em em chu chiang takin kan hmu thei a, an sawi tlang nuam tak chu tlawh
turin kan thawkchhuak nghal a. Khawchungah alo awm a, a nuam hle a, kan hlim
tlang hle bawk a. Kan rem hriat ang anga insiamrem velin thla te kan la mawlh
mawlh a, zing boruak thiang kek kawk chu, chu tlang thengthaw nuam takah chuan
kan han hip tak vawng vawng a, khawthlir a nuam em em a, lunglen a tho thei
hial dawn mai zuk nia!
East Lungdar |
Tlang/mual a chawr lek luk a, sang lutuk
lo leh bir lutuk lovin a pawng thleh thluah a, phul a to tlim hmar bawk a. Kan
kal hunlai hian phul alo ro tawh a, a mual a mualin a buang thur mai a ni.
Tukthuan kan ei hnuah Farkawn ban tumin
kan chhuak leh a. Lungdar atanga km 5 vel, Biate khaw lam kawng bulah chuan
‘Lung Vando’ a lo ding a. Hei hi lung mum pel pul, Ft 7 ½ (sarih leh a chanve)
– a sang a ni. A bulah hian a bung nimai awma mawi lung a awm bawk. A laia
hawlh tlangin feet khat leh inches sawm a ni. He ‘Lung Vando’ phun a nih dan,
‘Serchhip District chhunga Pipu sulhnu leh hmun hmingthangte’ tih lehkhabu,
Serchhip District Academy of Letters, 2009, buatsaiha a lan dan chu, hetiangin;
‘Pu Chawngkunga Ex-Minister chuan British leh
Burma indo lai vel Second Burmese War 1824-1826 tawpah khan British hi chak
zawkin Treaty of Yandaboo 1826-ah (inremna) an ziak a. Chumi ang chuan ramri
lung an phun ta a. Chuta an lungphun chu niin an sawi. Hemi chungchangah hian
Lungdar pitar thil hre ber, Pi Chhunhnuaii kum 1986-a thi ta khan ti hian a
sawi bawk, “Kan naupan laia ka piin mi hrilh dan chuan Lungvando phun tute chu
Kawlho (Burmese) an ni a. Sai tam tak an hruai a. Heng lung te hi sai chu an
hnuhtir thin…” a ti.’
![]() |
Lungvando |
Biate khua kan han luha rilrua lo lang
hmasa ber chu ‘Thingpui Huan’ a ni a. Biate khua hian an Lal Kairuma fapa
tlangchang, Thangchuanga hmalakna in kum 1918 bawr chho atang khan thingpui
chin an lo buaipui tan tawh a ni, an ti. Kum 1935 khan mi tam zawkin thingpui
an chin theihna turin Biate khaw hnuai dai ‘Halzawl Mual’ an tih chu theh a ni
a, kum 1943 ah ‘Tuilut Mual’ an tih chu an theh belh leh a ni. Kum 1995 atangin
sorkar hmalakna hnuaiah phuisui zawka kalpui a ni chho ta a ni. Biate khawdaia
‘Thingpui Huan’ chu hmuhnawm tham a tling a, kan thlir dauh dauh hlawm mai a
ni. Tin, Biate khua hi faina kawngah khaw entawntlak tak an ni a. An khawlai a
fai em em a, bawlhhlawh hmuh tur a awm lo tih theih a ni a. Hmawmsawm kawr
tuala let mai mai hmuh tur awm lova, kuhva eina ilo leh chil chhahna bal kai a
awm lo tih theih a ni bawk. Vantlang inthiarna hmun te chu a thinghlim em em a,
damdawi bur ruak leh zial bung let hmuh tur a awm lo a ni.
Farkawn pana zinkawng kan zawh hian,
Khawbung leh Dungtlangah kan chawl a. Khawbung hi chhun lai tak dar 12:00 bawr velah kan lut a, ‘Mizo Hlakungpui Mual’
kan en a, a ropui takzet a ni. ‘Hla Kungpui Mual’ hi Khawbung bula Mizo
hlaphuah thiam ropuite puala lungphun a ni.
He hmunah hian Mizo hlaphuah thiam leh thu
ziak thiam mual liam tawh mi eng emaw zat hriatrengna lungphun a ni a. A
hmunhma a nuamin a fai tha hle a, lungphun tinah chuan thu leh hla lama
thangchhuahte hlimthla chu nemkai a ni a. An chanchin tawi a inziak vek bawk a.
Hla Kungpui Mualah hian lungphun 36 a ding a ni. Mual dung zuiin kawng zau tak
a kal a, a sir tuakah Lung te chu phun tlar an ni a, veihvahna kawng hi ft. 6
dawna zau a ni ang.
A tawpah chuan lungphun lian zet, hmai
thum nei hi a lai takah a ding lurh a. A hmai pakhatah chuan hetiangin a inziak
a;
KHAWBUNG
Din
tan kum 1903
Mi
nuntlang, Sakhaw rawngbawltu,
Hla
phuah thiam, Thu ziakmi
Kut
themthiam leh Zir mite hringtu,
Vul
reng rawh se.
Tiin,
a phun kum, ni leh thla; Ni 7 April, 1986 a inziak a. A phuntu, Khawbung YMA
(Din kum 1946) leh a khawchhuakte, tiin a hnuaiah a inziak bawk a ni.
A
hmai pang dang pahnihah te chuan, Khawbung khawchhuak hla phuah thiam pahnih,
Patea (1894 – 1950) leh Damhauhva (1909 – 1972) te hlimthla nemkai a ni a.
Patea hian hla 55 a phuah a, Damhauhva hian hla 51 a phuah a ni.
Hla
Kungpui Mual han luha dinglam sirah chuan ‘Hlakungpuimual Robawm’ a awm a. Hei
hi Concrete Building chhawnga sak a ni. A luhka chungah chuan hawrawpuiin
‘HLAKUNGPUIMUAL ROBAWM’ tih inziak a awm a. A chhungah chuan hla kungpui muala
sengluhte chanchin leh an bungraw hluite an dah a. An thlalak te chu mawi takin
an tar hlawm a, ‘Gallery’ ropui tak a ni. A chhawng hnuaiah chuan hmanlai
mizote bungrua leh hmanraw hluite dahkhawm a ni a. Awmze nei taka rem an ni a,
hmuhnawm tham zet a ni.
Thla
te kan han la zova, Dungtlang lam panin kan tlan leh ta a.
Tlai
lam dar 2:30 velah ‘Lianchhiari Lunglentlang’ kan thleng a. Dungtlang lal fanu
Lianchhiari’n lungleng taka Chawngfianga te khua a thlirna thin tlang chu
Dungtlang khaw chungah alo awm a. Lianchhiari Lunglentlang hi tlangchhip thlen
hma deuh hleka lung tohlawt awm a ni. Chumi hmun tak thlen hma chuan
Lianchhiari thlan a lo awm a, hetiangin thuziak a intar a.
DUNGTLANG
7000 LAL FANU HMELTHA HMINGTHANG LEH HLA PHUAHTHIAM LIANCHHIARI THLAN.
VUI
NI:_._.2014
VUI
TU: DUNGTLANG MIPUI
(Vui
ni hi a thuziah a reh tawh vangin ka dah awl ta mai a ni.)
Lianchhiari
Lunglentlang atang chuan khua kan thlir vel a, a sang tha hle mai a, kei phei
chu ka khur titih hial a. Lianchhiari thutna thin, Lung tohlawt tak chu a hmawr
a bung then tawh a, a uiawm takzet a ni. Thlalak bawk chu kan hna pui ber a ni
leh a, thla la chuan kan buai leh ta mup mup mai a ni. Hetih lai hian Lianchhiari
Lunglentlanga reilote chhung han thut mai pawh chuan eng emaw ti tak hian
lunglen a thova, ngaih bik sawi tur hre si lovin khua a har titih mai a ni.
Tin, ‘Lianchhiari Lunglentlang’ bulthutah hian Zo Khaw hlui a awm a. Hmanlai in
leh Zawlbuk a ding a. Zawlbuka ‘Bawhbel’ ah chuan keipawh ka bawk liam nasa mai
a, a tliang tha a, a nal tha bawk a, a nuam dangdai hle a ni.
Thangchhuah Muala lungphunte |
Lungphunte
hi awmze nei taka rem an ni a, ft. 3 dawna sang an ni ang. Chawimawina Lungphun
ni lo pahnih a hmalamah a awm a. A dinglam zawkah chuan hetiangin a inziak a;
THANGCHHUAH
MUAL A
MIZO
MI ROPUI
THANGCHHUAH
TE
CHAWIMAWINA
LUNG HI
MIZORAM
LEH HNAM RO
ATAN
DUNGTLANG
MIPUIIN
KAN PHUN A NI.
PHUN
NI: 9.4.1997
Tin,
veilam ami zawkah chuan hetiangin a inziak a;
THANGCHHUAH
MUAL
(MIZO
MI ROPUITE)
CHAWIMAWINA
LUNGPHUN
Hawngtu
Pu
Lal Thanhawla CM
Mizoram
Hawn
ni: 9.4.1997
Tichuan,
Dungtlang lal fanu hmeltha Lianchhiari lunglenna tlang chu hnuchhawnin lirthei
chungah kan chuang leh a, zinkawng hlimawm tak kan zawh chhunzawm leh ta a.
Farkawn khaw lam panin kan tlan leh ta ngar ngar a ni.
Samthang
khua kan lut a, he khua hi Ex CM, Mizoram, Pu Zoramthanga pianna hmun a ni a.
Farkawn khua tak kan luh hma hian ‘Fiara Tui’ leh ‘Thasiama Se No Neihna’ hmun
enin hun kan hmang bawk a. Thasiama se no neihna hi tlangbawk sang tak,
khawkrawk tak leh mihring tan pawh kal harsa khawp a ni a, Vaphai khawdaia awm
a ni. He tlangbawk chhhipah hian Thasiama sial (Mithun) chuan no a nei a, sial
chu sawi loh mihring tan pawha kal harsa tak a ni. Thawnthua a lan dan chuan
hetianga mihring pawh kal theih mang lohna hmuna sialin no a han neih theihna
chhan chu Thasiama hi Lasi (Fairy) nula Chawngtinleri’n seno tam tak nei turin
mal a sawm a, chuvang chuan he sial pawh hi Chawngtinlerhi hruai a ni an ti.
Thasiama sialin no a han neihna hmunah chuan kan lawn a, a kawng chu a te in a
bir chho em em a, ke chheh sual palha lumna thui tak tur a ni. A chung zawl a
dung thui angreng a, a zau vak lo thung. Khawthlir a nuam tham em em a, tlang
leh mual inkhawh zui maite chu thui tak leh tam tham tak hmuh theih a ni a. Tan
Tlang te pawh a hmuh theih a ni.
![]() |
Thasiama Seno Neihna hmun |
Zanah
Farkawn khuaah chuan kan tum a, Sikulah kan innghat a, Farkawn khaw YMA ten
zanriah min lo buatsaih sak leh a, khualtha ang maiin min lo lawm a, a nuam hle
a ni. Min lo hmuaktute eirawngbawlna hmunah meilum aiin kan thianho kan kal a,
tleirawl hmeltha tak tak an lo awm a. An lo lai angreng khawp a. Thuk mei
hnungpuaka kan awm laiin an hruaitute an lo kal a, remchang lain an khaw hming
put chhan kan zawt a. An ni chuan, Far thing an ngah vanga an khawhmingkoha
hmang an nih thu min hrilh a. Tin, pipute hunlai, Lal lal lai hunah khan an
khaw lal chuan, “Kan khuaa far thing suat zo vek thei hnenah ka fanu ka phal
e,” tiin alo sawi hial a ni awm e.
February
9, 2017 (Thursdsay) Zing ni lo chhuak leh chuan kan hmabak la awm chu min rawn
hrilh ni awma mawiin Farkawn khaw tlangkarah chuan alo herchhuak a. Kan tho
sang sang a, thingpui te kan in hnuin Farkawn khuaa pipute sulhnu hmun pawimawh
tak tak te chu fang turin kan chhuak a. Farkawn khua hi ‘Mizo Historical
Village’ ti’a hriat leh sawi a ni thin a. Kan pi leh pute sulhnu ropui leh
dangdai, langsar tak tak te leh pawimawh tak tak te chu he khuaah hian hmuh tur
a tam em em a. Kan hun neihin a zir loh avang erawhin kan tlawh kim vek seng
lova, a pawimawh zual erawh kan hmaih loh thung. An khaw pa rawn, kum 80 mi,
hmanlai pawl 6 pass ngat (A hming ka chhinchhiah hman lova) chuan min hruai a,
kan hmunhma tlawh chu a sawifiah zel bawk a. Farkawn khua atanga km 1 zet kan
kal hnuin far thing thelh sungna hmun kan thleng hlawl a. Gate lianpui, thinga
siam hi a lo awm a, kan hawng a, kan chhuk leh det a, Chhura chi rawt lung hi a
lo ding ruau mai a. Thira hung a ni a, a chung siam a ni bawk. Tin, Chhura lem
inziak tar a awm bawk a. ‘Chhura Chi Rawt Lung’ hi a rem dan ang angin kan teh
ve bawk a, a san lam chu fit 4 dawn lai a ni a,
a mum tul mai a, a len lam hi fit 3 hawlh tlang chu a ni ngei bawk ang.
Art & Culture Department-in duat taka a enkawl a ni.
Kan
chhuk leh zel a, Mizo tlangval hmeltha hmingthang, a hmelthatzia sawi nana ‘Lui
kawi sarih a en thei’ an tih, Farzawl lal hmeltha ‘Lalvunga’ meuh pawhin a lal
nihna nen pawha a tluk loh, a kalna apianga nula leh mi nu chenina an buaipui
Lianchia ngei mai ina ral a venna hmun; ‘Lianchia Ral Ven Buk’ an tih chu kan
hmu ta a. Hemi hmunah hian thah a ni an ti. Tin, ‘Lianchia Ral Ven Buk’ thlang
lawkah chuan ‘Lungkeiphawtial’ a awm a. ‘Lungkeiphawtial’ hi Mizo pipu ten
hmanraw tha an neih hmaa Mizo hnam zia lantir thei tura thi leh dar, mihring lu
leh Se lu leh thil dang lem mumal taka lungpheka ker/ziak, tun thlenga hmuh
theiha la awm a ni a. Farkawn atanga khaw chhak lam km 2-a hlaa awm a ni. Min
hruaitupa’n a sawi hmangin chulai hmun chu tunhmain lo atana neih a lo ni thin
a, mei leh mihring kuthnu a lo tawrh
thin tawh avangin a hmelhem deuh tawh a, tunah chuan kan humhalh tawh a
ni, a ti.
‘Lungkeiphawtial’
hi lungpher sei tak leh hlai zet mai hmunawiha awm, bawk zui mai a ni a; a awih
angreng hle a. A chung siam a ni thla zui a, bang erawh siam a ni lo. A rel
velah te chuan a tlawh tawhtuten hming an ziak rang nuai a, keini pawhin kan
ziak ve a, Govt. Saiha College zirlaite sulhnu a awm ve tihna a ni reng mai.
Thla te kan lak hnuah kan let chho leh a, Lianchia thlan kan tlawh leh a, a
kawng chu tunhma kan pipute lungrem vek a lo ni a, a ngai ngaiin a la awm a ni.
Lianchia thlan pawh chu lung lian leh hlai tak tak pathuma khuh a ni a, pipute
sulhnu tho a ni; lunglian pui pui, hlai leh mak tak tak chu a thlan mawnglamah
chuan a inrem churh bawk. ‘Lungkeiphawtial’ leh ‘Chhura chi rawt lung’ inkar
lai taka awm a ni a, Farkawn atanga km 1 a hlaa awm a ni. Art & Culture
Dept. lam atanga thlan chhinchhiahna leh Mizoram Upa Pawl, Farkawn Unit in lung
an phun a awm bawk. ‘Lianchia hi ‘Chhangte’ hnam niin an sawi a, a hmelthat
vanga nulate buai thinzia chu mizo pipu nunhlui leh thawnthuaah te kan hre
theuh awm e.
Tukthhuan
kan ei hnuin Vaphai khaw lam panin kan chhuak leh a, Vaphai khaw ‘Fiara Tui’ kan
en leh a. Vaphai khaw ‘Fiara Tui’ panna kawngah chuan ‘Lamsial’ khawhlui alo
awm a, Lal in te, Zawlbuk te leh hmanlai in ding hmuh tur a awm a, Lalin kawtah
chuan ‘Seluphan’ a awm a, Lalin bangah te chuan salu chi hrang hrang hi a
inkhai tiarh tuarh mai a. A zat ka chhiar lo na in 30 dawn chu a ni ang. Chung
salu te chu ka hriat theih chinah, Savawm, Sanghal, Sakhi, Sazuk, Sakhi, Zawng,
Ngau leh adt… an ni. Lamsial khawhlui atang chuan kan chho ngar ngar a, km 1
emaw 2 vela hlaah ‘Fiara Tui’ chu a lo awm a. Lung lianpui ding ruau mai
hnuaiah hian tui a put a, a putna hmunah chuan fit. 2 emaw 3 biala zau hian
khur thuk vak lovin a awm a, tahchuan tui vawt zet hi a tling pam mai a ni.
![]() |
Fiara Tui, Vaphai
|
![]() |
Fiara Tui, Vaphai tui lo putna lungpui
|
‘Fiara
Tui’ chungchangah hian inhnialna a chhuak nasa hle a, khawi hmuna awm zawk hi
nge ‘Fiara Tui’ dik tak chu tiin mithiam pui puite pawh an inhnial nasa thin
hle a ni. Keini ang duangin kan han en mai chuan Vaphaia ‘Fiar Tui’ hi a awm
ang fu zawk mai a. Farkawn khua ami hi chu ko atanga tui hnamchhuak a ang mai
a, a in khur ve tho nain a holam riau mai a ni. Mahse, awmang leh holam tih mai
mai vanga ngaihdan lo siam ve ngawt chu a thiang lo a ni. Farkawn khuaa ‘Fiara
Tui’ hi, Survey of India Map te, INTAC record-ah te leh The Mizoram Gazzete
Extra Ordinary Issue No. 17 – Vol. XXXVIII dt 23.1.2009-ah te chiang taka
tarlan a ni a. Art & Culture Department, Government of Mizoram pawhin a
humhalh a, lung pawh a phun a ni.
Tin,
‘Kungawrhi Kua’ leh ‘Lamthuamthum’ kan en bawk a. Lamthuamthum hi ‘Lurh Tlang’
leh ‘Tan Tlang’ inkara kawn, Farkawn khua atanga 1 km vela awm a ni. Muallung,
Lamsial leh Chawngtui kawng pathum panna kawn a ni a. Ramhuai te, Lasi te leh
Phung hote kawng an ti bawk. Kungawrhi kua hi Lamthuamthum tanga hnaiteah a awm
a, kal thui a ngai hran tawh lo a ni. An sawi hmangah, tunhma lamah chuan helai
bul vel hi lo atana neih a nih thin avangin bawlhhlawh a lut thin a. Hei hian a
tihmelhem tawh a, a nihphung a hloh nasa tawh ang reng an ti.
Kungawrhi Kua |
Lamthuamthum |
Zokhawthar
khuaah chuan kan thim lut leh a, an khaw ‘Middle School’ ah kan innghat a,
boruak a vawt tha kher mai. Zanriah kan kil hnuin sikul tualah mei kan chhem a,
Sir Chawngkhuma leh Sir Zawma te hovin titi khawchang sawiin reilote kan
thukhawm a, ‘Literature’ te leh ‘Politics’ lam te an sawi a, a bengvarthlak
piah lamah a nuam hle a ni. Mut alo hun a, mahni hmun theuh panin tui takin kan
muhil leh bawrh bawrh a.
February
10, 2017 (Friday) A tuk khua lo varah chuan Mizoram leh Burma ram inrina lui,
‘Tiau’ chu kan hmu thei ta. ‘Rih Dil’ hmuh ngei tuma Siaha tlang atanga
thawkchhuak ta chu phur namen lovin kan phur a. Rih Dila thlalak hlan mawlh chu
kan nghakhlel a ni. A thenin ‘Selfie’ ngei tumin an ‘Phone’ te leh ‘Selfie
Stick’ te chu an phawrh lawk a, thawmhnaw pangngai kan ha hlawm tawh bawk a,
keimahni tawkah chuan kan mawi tlang hlawm khawp mai. Tukthuan ei khamah Zokhawthar
atangin kan chhuak a, ‘Tiau Lei’ kan zawh chhuak chiah tihah Burma lama
vengtuten min lo tiding a, Sir Chawngkhuman an tifel zung zung a, harsatna awm
lovin kan tlan leh a. Zing dar 9:30 velah ‘Rih Dil’ chu kan thleng ta a ni.
Thla kan la chuai chuai a, kan nui awr awr a, dil kamah te chuan kan tei kual
vel a. Dil tui cham put mai chuan eng emaw ti zawng takin rilru a khawih a, hmanlai
mizo pipute sakhua, rilru kalna leh lunglenna tawp entirtu ber pawh a ni a. An
nun leh ngaihtuahna ram, a lang thei lo lama awm, a zau zawng hriat loh,
Hringlang tlang leh Lunglohtui luanna Hawilopar vulna ram te chu rilruah a lo
tho a.
Rihdil kamah
|
‘Ainawn
Bu Thar’ tih lehkhabu, B.A zirlaia hla, thu & thawnthu tawi awmna-ah chuan
‘Essay’ pakhat a awm a. ‘Rih dil leh Mizoram’ tih a ni a, Siamkima Khawlhring
ziah a ni. Chu ‘Essay’ te chu rilruah a lo lang iarh iarh a, a bikin hla thu a
han tarlan tawite;
Hringhniag an
liamna thlafam khua chu e,
Ka thlir ngam lo
Hawilopar thliak a,
Lunglohtui an
dawn tur ka ngai ngam love.
tih
te chu a lo lang bawk a. Mahse, chutiang lamah ngaihtuahna kan seng hman lo a
ni ber. ‘Camera’ in rilru a lo luah thuai zawk a, mitin hmunrem deuh lai a melh
reng a, a rem lai deuhah chuan thla kan la thuai thuai zel zawk a ni. Rih Dilah
chuan ‘Lawng te’ a lo awm a, chuan man erawh chhiar a ni thung. Sir
Chawngkhuman lawnga chuan dan tur a rel zel a, a inchhawkin kan chuang zel a.
Tumkhatah 5 bawr vel kan chuang zel a ni.
Chutiang
chuan a chuang ngam te chu kan chuan kim vek hnuah, dil kama hmawmsawm dawrah
chuan kan inhnawhpuar a, kan muangmar deuh tawh a, hlim takin an sawi ‘Rih Dil’
kamah chuan hun kan hmang a ni. Rih Dil chhak lam hla vakloah chuan lim a ding
a, ‘Rul fep nei’ niin an sawi.
Rih
dila hun eng emaw chen kan hman hnuin tih tur dang awm tawh hek lo, zin kawng a
tawp a ni ta ber a. Tichuan hlim takin haw kawng zawh leh turin bus-ah kan
chuang leh a. Kan kal lama kan tlawh hman tak loh, ‘Vangchhe Khua’ chu Vaphai
khawdai atangin kan ral thlir vauh vauh a, ‘Vangchhe Khua’ chuan, “Govt. Saiha
College zirlaite u, hun tha in neih leh tik velah min lo tlawh ve ngei tawh dawn
nia” ti niawma mawiin min lo thlir ve niin a hriat a, thlalakna nei tha zualten
an tin tak ang vawng vawng a, an hmet de zawk zawk a. Tichuan, rilrua vei urh
nei hran tawh lovin kan liam leh tak vawn vawn a. Keifanga riah tum kan ni na
a, Saitualah kan tlang daih thung a. Keifang kan luh dawn khawdaiah chuan kan
motor hmalama eng chhit chu kan tlan laiin a mit thut a, motor dang lo kal loh
lai leh kawng kawi ulh lutuk a nih loh avangin eng em kan tawk lova. Hetih
hunah hian khua a thim tawh a, kawnglaiah kan ding ta ngawt a. Driver in a siam
that leh hnuah kan tlan leh a, Saitualah kan lut ta a. Tourist Lodge-ah kan
innghat a ni.
February
11, 2017 (Saturday) zing ni chhuak chu a thiang tha a, kan bungruate kan hlang
fel a, tichuan Saitual chu kan chhuahsan leh a. Tam dil lam panin kan liam thla
ta a ni. Tam dil hi Saitual khaw bula awm a ni a, khua atangin rei tlan a ngai
em em lo a ni. Zing boruak chu Tam dilah chuan kan hip tak vawng vawng a, a
nuam khawp mai.
Tamdil
|
Tamdil
|
Rei
erawh kan awm lova, kan kal leh thuai a.Sellingah tukthuan eiin kan inhnawhpuar
hnuah kan tlan leh ngar ngar a. Baktawng khuaah kan chawl leh a, Chhuanthar Run
leh Chhuanthar Stadium te kan en leh a ni. Chhuanthar Runa an choka chu a lian
em em a, bungbel lian pui pui leh thuk lian pui a awm ruau a. Choka-a hna thawka
buai pawh nu ho an tam khawp mai a, ka thianpa nen kan en a, an chhun thingpui
tur leh a hmeh te siamin an lo buai hle a ni. Thlalak ka han dil a, an rem ti
hlauh a. Ka thianpa nen chuan thla kan la nghe nghe a ni.
Chhuanthar
chhungkua hi khawvela chhungkaw lian ber an ni a. An chhungkaw member hi 170
lai an ni. An pa ber chu Zion-a a ni a, nupui 38 lai a nei a ni.
Chhuanthar
run sirah chuan lungphun dangdai leh ropui zet hi a ding a. Lungphun chungah
chuan Sakei lim a ding vung a, tha taka hung a ni bawk.
Lungphunah
chuan hetiangin a inziak a;
NUNHLUN
KAWNG
A
MIN HRUAITU STAR
ROPUI
CHUAN A MI TE
CHENNA
PLANET MIN
HERLIAM
SAN TA.
DT.
27. 2.’97.10:45 PM
Chhuan Thar Run
|
Tichuan
kan tlan leh ngar ngar a, tlai lamah Serchhip khua kan lut a, thingpui in in
kan inhnawhpuar a, rei vak lo kan chawlh hnuah kan chhuak leh a. Thenzawlah kan
chawl zawk tih loh chu kan ding tawh mang lova. Zan khuain kan tlan a, driver
chau tawngkhawng chu reilote chhing sekin khaw kar kawngah kan ding a ni awm e.
A tuk February 12, 2017 (Sunday) zingah him takin Siaha chu kan lo lut leh ta a
ni.
Earning tihpun i duh chuan domain hosting tih a ngai... Man tlawm takin kan siam thei... mail: mizolife17@gmail.co.
ReplyDeleteKa lawm e. A theih chuan ka duh e.
ReplyDelete