EBOLA

Share:
Ebola hi virus hlauhawm tak mihring tan dam lohna nasa tak leh thihna hial thlen thei a ni. He virus hian western Africa ah harsatna lian tak a thlen a, inkai chhawn awlsam tak a ni bawk a ni. Ebola hi khawvel hmun danga lo darh zau zel thei a nih avangin he natna tihdam dan leh a veite enkawl zui dan hi theih tawpa zir mek zel a ni.

Ebola natna lo landan hi khawsik (fever), lu na (headache) te a ni tlangpui a. Tin, thi chhuak (bleeding) leh thawk lama harsatna (trouble breathing) te a ni bawk.

Ebola natna hi rang taka enkawl chi a ni a. Inkai chhawn awlsam tak a nih avangin doctor, nurse, an chenpuite leh an hnaivai ami te tan kai chhawn awlsam tak a ni a, fimkhur leh uluk thei ang bera enkawl tur a ni.

Ebola hi Flu ang leh tlang hri leng dang ang a ni ve lova. Boruaka natna hrik darh thin ang hi a ni ve lo. Tin, virus dang angin ei leh in atanga darh chi a ni lo bawk.

Ebola virus hi chu a veite taksa atanga tuihnang lam lo chhuak, thlan leh chil lam atanga te a darh leh inkai chhawn theih a ni. Damdawi ina thawk (hospital workers) ten venhimna kawr leh hmanrua lam; an chhip atanga ke hmawr thlengin Ebola veite an enkawl lai chuan an ha ngei tur a ni.

Outbreak an tih hi natna in ang mipuiin a ruala an vei thup ang hi a ni a. Flu outbreak te pawh kan hre thin a, mi tam tak flu virus avangin an damlo thup thin kha nia. Outbreak lo thlen chhan ber hi virus a ni. Mi tam tak an na ta chiam thin a, heng hunah hian kan chheh velah virus an tam hle tihna a ni ber mai.

Scientists te pawhin Ebola chungchangah hian mite lo vei tan dan hi an hre chiang thei lova, outbreak lai hun pawh an chiang thei chuang lo a ni. An rin dan berah chuan ramsa Ebola natna vei sa ei leh khawih avang a nih an ring a. Africa rama ramsa heng ape, chimpanzee, gorilla, monkeys, fruit bats, porcupines, leh forest antelope te ho atanga lo darh niin an ring.

Democratic Republic of Congo a awm Ebola River an tih hming chawia Ebola hi vuah niin an sawi a. 1976 khan Ebola natna hi he river bula khaw pakhata cheng ten an vei tawh ni a chhinchhiah a ni. He ta tang hian he natna hi outbreak hmangin western Africa, Uganda leh Sudan ah te a darh chho ta zel a ni an ti.
Ebola natna hian Africa mipuite a run nasa hle a ni.

Khawi hmunah pawh awm ila, inven hi tih dam aiin a tha zawk an tih angin; fai taka kut sil thin hian natna tam tak lak atangin kan him thei a ni.

No comments